تمدید 90 روزه رنگ كردن گنجشك بجای قناری
خبرگزاری نفت و گاز: با وجود تمدید معافیت های هسته ای در قالب برجام از طرف آمریكا، در عمل به خاطر سنگ اندازی ها و ایجاد مانع و تردید در راه كار، انجام اقدامات مربوط به این معافیت ها با بی نظمی جدی روبه رو شده است و باید گفت بود و نبود آن چندان تفاوتی به حال ایران ندارد.
به گزارش خبرگزاری نفت و گاز به نقل از ایسنا، وزارت امور خارجه آمریكا 10 مرداد در اطلاعیه ای از تمدید معافیت های همكاریهای هسته ای اتحادیه اروپا، چین و روسیه با ایران به مدت 90 روز دیگر آگاهی داد. این در شرایطی است كه قبل از این معافیت ها سالانه تمدید می شد.
معافیت های همكاری هسته ای شامل همكاری ها در حوزه تحقیقاتی و صلح آمیز هسته ای (بازطراحی رآكتور آب سنگین در اراك، تبدیل یك مركز غنی سازی اورانیوم در فردو، تبادل سوخت در تأسیسات رآكتور بوشهر و رآكتور تحقیقاتی تهران و ساخت راكتور بوشهر) است و كشورهای دارای معافیت بدون هراس از تحریم های آمریكا می توانند به همكاری با ایران در اراك، بوشهر و فردو ادامه دهند.
در ماه می بعضی از معافیت ها (معافیت انتقال آب سنگین مازاد به عمان و مبادله اورانیوم غنی شده با كیك زرد) دیگر تمدید نشد و در بعضی بخش های دیگر مهلت تمدید از 180 روز به 90 كم شد و الان تمامی پنج معافیت باقی مانده برای مدت 90 روز تمدید شده است.
این معافیت ها به شرح زیر هستند:
-بازسازی رآكتور اراك به منظور "جلوگیری از تبدیل شدن به نیروگاه تولید پلوتونیوم تسلیحاتی".
-بهبود زیرساخت ها در تاسیسات فردو برای اطمینان حاصل كردن از این كه این تاسیسات دیگر برای فعالیت غنی سازی اورانیوم مورد استفاده قرار نمی گیرد.
-فعالیت در واحد موجود نیروگاه اتمی بوشهر برای اطمینان حاصل كردن از فعالیت های امن و شفاف، برای تسهیل تامین و بازگرداندن سوخت خارجی كه سبب پیش گیری از هر نیاز قانونی ایران به غنی سازی اورانیوم و همین طور برای جلوگیری از دسترسی آن به سوخت مصرف شده كه امكان دارد پلوتونیوم از آن استخراج شود.
-تهیه اورانیوم غنی شده برای رآكتور تحقیقاتی تهران به مقدار لازم و تحت راستی آزمایی بین المللی به منظور جلوگیری از هرگونه تولید درونی سوخت در این رآكتور.
-انتقال ضایعات و سوخت مصرفی رآكتور برای برای اطمینان حاصل كردن از این كه مواد حساس دیگر بازیافت نشده و در ایران غنی سازی نشوند.
با وجود خروج آمریكا از برجام بطور یك جانبه و بازگشت تمامی تحریم های یك جانبه این كشور و پیگیری سیاست "فشار حداكثری"، آمریكا در مورد معافیت های هسته ای طبق برجام نتوانسته بطور فوری اقدام نماید اما در این مدت تا جایی كه توانسته است -البته در بخش مهمی از هدفش هم موفق بوده- بر سر اجرای همكاریهای هسته ای سنگ انداخته است.
ترامپ و تیم B و شركای منطقه ای آنها تلاش دارند تا هر چه بیش تر طرف های چینی، روسی و اروپایی را از همكاری هسته ای حتی در پروژه های كاملا صلح آمیز و گاهی انسان دوستانه همچون تولید رادیوایزوتوپ و رادیو دارو ناامید كند.
همان طور كه آمریكا مدعی است كالاها و خدمات انسان دوستانه را تحریم نكرده اما عملا بر سر تامین آنها و مراودات مالی و تجاری در رابطه با آنها مانع به وجود آورده است در زمینه همكاریهای هسته ای نیز همین رویه را پیش گرفته است. با وجود گذشت چهار سال از عمر برجام و در صورتیكه قرار بود پروژه بازطراحی و ساخت راكتور جدید اراك طی پنج سال صورت گیرد اما به سختی می توان اظهار داشت كه این پروژه بتواند با این روند فعلی تا یك سال آینده وارد مرحله نصب تجهیزات و راه اندازی شود.
علی اكبر صالحی رئیس سازمان انرژی اتمی هفته گذشته یك دفعه دیگر در ادامه انتقادها به طرف چینی به خاطر كاستن از سرعت كار در ارتباط با مدرن سازی راكتور اراك اظهار نمود: با بیان خروج آمریكا از برجام، چین با وجود تعهداتی كه برعهده داشت، از سرعت همكاری ها با ما كاست و البته انتظار ما از جانب چینی، چیز دیگری بود. طرف چینی می گوید اگر با شما همكاری كنم آمریكا امكان دارد شركت های چینی در رابطه با صنعت هسته ای را مورد تحریم قرار دهد.
به گزارش خبرگزاری نفت و گاز به نقل از ایسنا، بعد از امضای برجام، ایران با بازطراحی رآكتور اراك موافقت نمود و آمریكا و چین بطور مشترك ریاست گروه كاری مسئول پروژه تغییر ساختار راكتور اراك را برعهده گرفتند. بعد از خروج آمریكا از برجام، در گروه كاری بازطراحی رآكتور اراك بریتانیا جایگزین آمریكا شد و بطور شایان توجهی از سطح همكاریهای چین با ایران كاسته شد.
هر چند مقامات چینی نسبت به فشارهای آمریكا در ارتباط با راكتور اراك انتقاد كرده اند اما تعلل طرف های چینی و به اصطلاح برخی "دندان گردی" ها بر سر چگونگی تامین و ساخت تجهیزات و هزینه های مربوط به آن كه سبب شد موافقت نامه ها با تاخیر به امضا برسد یا قطعی نشود.
سخنگوی وزارت امور خارجه چین نیز روز پنج شنبه هفته گذشته با اشاره به خروج آمریكا از برجام و مسئولیت چین و انگلیس در برنامه های مربوط به راكتور آب سنگین اراك اعلام كرد، طرف های باقیمانده در برجام از مواضع پكن در قبال اجرای پروژه های در رابطه با راكتور اراك حمایت كرده اند.
این مقام چینی با انتقاد باردیگر از مواضع ضد ایرانی آمریكا، بر مخالفت قاطع پكن با «تحریم های فراسرزمینی» واشنگتن مقابل تهران اصرار كرد و اظهار داشت كه چین به همكاری با دیگر كشورها برای اجرای موثر برجام ادامه خواهد داد.
با وجود اعلام پشتیبانی از برجام و ادامه همكاریهای هسته ای كه در كمیسیون مشترك برجام بتازگی از طرف كشورهای 1+4 مورد تاكید قرار گرفت ادامه كار به شكل فعلی و این سطح از اختلال و كندی كار امكان پذیر نیست و این كشورها نباید فكر كنند كار بزرگی انجام شده است.
در عین حال مقامات اروپایی، چین و روسیه باید بدانند كه تمدید معافیت های هسته ای برای 90 روز كه حالا تعدادش از هفت معافیت به پنج معافیت رسیده است و بگفته مقامات آمریكایی در این 90 روز هم از هرگونه فشار برای محقق نشدن آنها فروگذار نخواهند بود، دردی از ایران و اجرای همكاریهای طبق برجام دوا نخواهد كرد و عملا این پروژه ها در زمان بندی تعیین شده اجرا نخواهد شد. با وجود اعلام پشتیبانی از برجام و ادامه همكاریهای هسته ای كه در كمیسیون مشترك برجام بتازگی از طرف كشورهای 1+4 مورد تاكید قرار گرفت ادامه كار به شكل فعلی و این سطح از اختلال و كندی كار امكان پذیر نیست و این كشورها نباید از تمدید معافیت ها به شكل معیوب و ناقص خرسند باشند و فكر كنند كار بزرگی انجام شده است.
اگر تمدید معافیت ها در یك زمان بندی بلندمدت انجام نشود عملا كشورها و شركت هایی كه باید در این زمینه ها همكاری كنند وارد نخواهند شد و این هدفی است كه آمریكایی ها از تمدید كوتاه مدت معافیت ها دنبال می كنند بدین جهت لازم است تا كشورهای 1+4 با نفوذ خود اقدام موثر را انجام دهند. یكی از مقامات آمریكایی در همین رابطه گفته است: "هدف ما همچنان اختتام دادن به این معافیت ها است و این معافیت ها هر لحظه می توانند لغو شوند."
آمریكایی ها با تمدید معافیت ها بطور ناقص و برای مدت زمان كوتاه عملا انجام این پروژه ها را با مشكل مواجه كرده اند و از سویی بعنوان یك امتیاز به طرف های اروپایی و چین و روسیه آنرا می فروشند و هم چنین از درگیری با این كشورها خودرا دور نگه می دارند. بدون شك این روند به نفع آمریكا و كشورهای 1+4 است اما ایران نه. تمدید سه ماهه معافیت ها اساسا در قالب فشار حداكثری به ایران و كاری "نخ نما" شده برای حفظ آبروی اروپایی ها و به نحوی از سر ناچاری است تا بیشتر از این كشورهای اروپایی و آمریكا در مقابل یكدیگر بر سر برجام قرار نگیرند.
بنا بر اطلاع خبرنگار ایسنا، بازطراحی راكتور بزودی وارد فاز ساخت تجهیزات می شود اما با این نوع اقدامات آمریكا در تمدید معافیت ها به مدت 90 روز عملا كار با تاخیر و تردید رو به رو می شود.
از این رو كشورهای اروپایی اگر در اعلام حمایت شان از برجام و ادامه اجرای همكاریهای هسته ای جدی هستند لازم است تا در ارتباط با معافیت های هسته ای نگاهی متفاوت نسبت به آنچه تابحال داشته اند اتخاذ كنند چونكه ادامه این روند می تواند سوژه راكتور اراك را كه در گام دوم كاهش تعهدات، مستثنی شده بود در راه دیگر اقدامات كاهشی ایران قرار دهد و گزینه بازگشت به ساخت و تكمیل راكتور قبلی اراك با قدرت 40 مگاوات كلید بخورد.
یك مقام آگاه ایرانی در این رابطه به ایسنا اظهار داشت: ما خیلی روی اقدامات طرف های برجامی حساب باز نمی نماییم وقتی ببینیم عملا كار در بازطراحی پیش نمی رود، برنامه خودرا پیش خواهیم گرفت.
وی افزود: آنها شاید معافیت ها را لغو نكرده اند اما عملا مانع كار شده اند. تمدید سه ماهه معافیت ها فایده ندارد.
به گزارش خبرگزاری نفت و گاز به نقل از ایسنا، همانطور كه مقامات آمریكایی اعلام نموده اند ترجیح آنها این است كه بطور كلی معافیت های هسته ای در قالب برجام را نیز در پاسخ به اقدامات در رابطه با كاهش تعهدات ایران دیگر تمدید نكنند. بدین جهت تمدید دست و پا شكسته این معافیت ها در صورتیكه آمریكا در قالب فشار حداكثری و افزایش تنش منطقه ای اقدامات زیادی را مقابل انجام داده است، تنها دستاویزی برای دیگر طرف های برجام برای توجیه كوتاهی در انجام تعهداتشان است.
در عین حال این تمدید از نوع كوتاه مدت در صورتیكه شركت های مختلف اروپایی و چینی در محدودیت و معذوریت همكاری فنی و مالی با ایران هستند برای ایران نمی تواند بهره ای در بر داشته باشد چونكه عملا كارها در اجرای پروژه های هسته ای عملا پیش نخواهد رفت. اروپایی ها نیز باید بدانند كه این نوع تمدید معافیت ها مورد پذیرش ایران نیست و تفاوتی با اجرا نشدن تعهدات ندارد. بنا بر این لازم است كشورهای 1+4 برای جلوگیری از وارد شدن ضربه ای مهلك تر از آنچه تابحال به برجام وارد شده است در ارتباط با معافیت های هسته ای هر چه زودتر كاری انجام دهند.
منبع: خبرگزاری نفت و گاز
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب